BAHAN PENDINGIN

BAHAN PENDINGIN

Bahan pendingin digunakan dalam sistem penyejukan dan penyamanan udara sebagai penyerap haba di dalam penyejat dan menyingkirkan haba tersebut di dalam pemeluwap. Di dalam penyejat, bahan pendingin bertukar bentuk daripada cecair sejuk kepada gas sejuk dalam keadaan tekanan rendah. Di dalam pemeluwap pula, setelah haba disingkirkan, bahan pendingin akan bertukar bentuk daripada gas panas kepada cecair panas dalam keadaan tekanan tinggi.

Nama- nama lain bagi bahan pendingin adalah refrigerant, Freon, fron , genetron, isotron, dan neon. Nama- nama ini digunakan berdasarkan Negara- Negara yang menggunakannya.

FUNGSI BAHAN PENDINGIN

Bahan pendingin merupakan bahan yang mudah mendidih pada tekanan yang rendah. Oleh sebab itu, bahan ini dicipta supaya ia berfungsi semata- mata untuk menyerap haba. Takat didih bahan pendingin berbeza- beza antara satu jenis dengan jenis yang lain, oleh itu penggunaannya juga berbeza-beza antara satu sistem dengan sistem yang lain sama ada secara komersial ataupun domestik.

SIFAT-SIFAT BAHAN PENDINGIN

Cecair yang digunakan untuk bahan pendingin mestilah mempunyai sifst-sifat seperti yang berikut:

• Tidak beracun
• Tidak meletup
• Tidak berkarat atau menghakis
• Tidak mudah terbakar
• Mudah mengesan sesuatu kebocoran
• Boleh beroperasi pada tekanan yang rendah
• Merupakan gas yang stabil
• Bahagian- bahagian yang dilalui oleh bahan pendingin mestilah mudah dilincirkan.
• Tidak berbau tengik.
• Mempunyai isipadu cecair yang tinggi.
• Mempunyai haba pendam yang tinggi untuk menyerap haba.
• Mempunyai isipadu gas yang rendah untuk mengurangkan sesaran pemampat.
• Perbezaan tekanan tinggi dan rendah mestilah kecil untuk meningggikan keupayaan mampatan.

Sifat-sifat di atas hendaklah diambil kira untuk memilih bahan pendingin yang baik bagi sistem penyejukan dan penyamanan udara.

JENIS-JENIS BAHAN PENDINGIN

Terdapat beribu-ribu jenis bahan pendingin yang dicipta dan digunakan dalam proses penyejukan dan penyamanan udara. Pada kebiasaannya symbol R digunakan bagi menunjukkan jenis bahan pendingin yang terdapat di seluruh dunia. Jenis bahan pendingin dinyatakan dengan nombor disamping simbol tersebut

SIMBOL NAMA KIMIA FORMULA KIMIA

R 11 Trikloromonofluorometana CCl3F
R 12 Diklorodifluorometana CCl2F2
R 21 Dikloromonofluorometana CHCl2F
R 22 Monoklorodifluorometana CHClF2
R 40 Metilklorida CH3Cl

R 500 Campuran azeotropik
R 12 + R 15a CCl2F2 + CH3CHF2
( 73.8% + 26.2%)

R 502 Campuran azeotropik
R 11 + R 115 CCl2F + CClF2CF3
(48.8% + 51.2%)

R 717 Ammonia NH3
R 718 Air H2O
R 744 Karbon dioksida CO2
R 764 Sulfur dioksida SO2

Terdapat 3 kumpulan bahan pendingin:
a) Kumpulan 1- bahan pendingin paling selamat
Contoh: R 11, R 12, R 22, R 500, R 502, R 718, R 744

b) Kumpulan 2 – bahan pendingin yang beracun atau tengik
Contoh: R 717, R 40, R 764, R 1130 (dikloroetana)

c) Kumpulan 3 – bahan pendingin yang mudah terbakar
Contoh : R 600 (butane – C4H10)
R 290 (propane – C3H3)